Të sillemi me të tjerët ashtu siç do donim të sillen të tjerët ndaj nesh- Bojana Spasiq, pedagog shkf Radoje Domoviq Boshnjac.
Sot, interneti është bërë gjë e përditshme, diçka pa të cilën nuk mundemi . Fëmijëve dhe të rinjëve interneti ju ofrojnë mundësi fantastike për zbulimin, lidhjen dhe krijimin. Megjithatë, ekzistojnë rreziqe gjatë përdorimit të internetit.Ajo është një dritare në botë që u takon edhe të rriturve dhe përmban materiale të papërshtatshme për fëmijët.
Ka shumë faqe të mira, po aq shum lloje abuzimi dhe shumë faqe të dëmshme. Rreziku qëndron tek pedofilët, lojërat e rrezikshme online me ndërprerje fatale, prezentimet jo të vërrteta , vjedhjet e identitetit, fyerjet dhe kërcënimet, përmbajtje për fëmijët që shkaktojnë agresion dhe vetëdije … Ka shumë shembuj. Siguria në Internet është një temë që duhet të diskutohet vazhdimisht në mënyrë që publiku të informohet në mënyrë adekuate.
Konkretisht në shkollën tonë nuk kishte shumë shembuj të abuzimit të fëmijëve në internet, veçanërisht jo ato që kishin pasoja të tmerrshme ose fatale. Më së shpeshti po ndodhin prezentimet e rrejshme , si dhe hyjnë në profilet e të tjerëve në rrjetet sociale në marrëdhëniet nxënës-nxënës. . Sigurisht, situata të tilla zgjidhen menjëherë, dhe përmbajtja e papërshtatshme ose të pavërteta hiqen, me ndërmjetësimin e ekipeve në shkollë.
Mbani në mend se nëse nuk mbroni profilin tuaj, për shembull, rrjetin social facebook, fotot që keni ngarkuar atje mund të shihen nga kushdo që ka qasje në internet. Pra, gjithkush ka mundësinë për të hequr foton tuaj dhe ta publikojë atë kudo që ai dëshiron. Nese keni vendosur lokacion , ajo është në dispozicion për të gjithë me qasje në internet. Por abuzimi mund të jetë i shumë përmasa të mëdha, për shembull, disa grupe bëjnë filma të vizatuar të destinuara për indoktrinimin dhe radikalizimin e fëmijëve, si dhe lojërat në internet që përpiqen të asimilojnë fëmijët në anën e tyre. Larg qoft që fëmijët që luajnë lojëra ose shikojnë filma të vizatur automatikisht do të bëhen terroristë, por më besoni se kjo përmbajtje është mjaft konfuze për ta. Ata ende nuk kanë zhvilluar mekanizma të mendimit dhe ndarjes racionale për të mirën dhe të keqen, teksa jemi të rritur. . Sigurisht, ata mund të bëhen agresiv ose të përpiqen për të imituar karaktere të imagjinar, por atëher në sken duhet të jenë prindërit dhe mësuesit të cilët duhet shpjeguar dhe sqaruar efektet e dëmshme të këtyre dhe të ngjashme materiale. Është e ngjashme me lojërat si „Balena e kaltërt“. Prindi duhet të jetë i udhëzuar se çfarë bën fëmija gjatë kohës në kompjuter. Në ndryshimet e para në sjellje duhet të reagojnë.
Sipas hulumtimeve të fundit mbi këtë temë, është raportuar se një numër i madh i të anketuarve, 31 për qind e tyre, deklaruan se prindërit e tyre nuk e dinë se çfarë po bëjnë në internet. Është interesante se edhe 12 përqind e nxënësve në Serbi kanë prindërit e tyre në listën e miqve të Facebook. Që fëmijët në internet janë të ekspozuar ndaj sjelljeve të rrezikshme si dhe në jetën reale tregohet nga fakti se 31 për qind i takon ata personalisht me personin që takoi për herë të parë nëpërmjet internetit. Edhe pse 85 për qind e të anketuarve thanë se nuk përjetuan shqetësime në rrjetin global, 15 përqind e tjerë, si vështirësitë më të shpeshta që kanë përjetuar në internet janë ngacmimet, fyerjet prezentimet e rrejshme dhe dhe „startimi nga ana e të moshuarve“
Problemi themelor dhe ndoshta i vetmi është mos dija. Është shumë e rëndësishme të kuptojmë mundësitë e faqeve të ndryshme, rrjeteve sociale, imell adresave dhe çdo gjë tjetër në internet. . Në rrjetin social Facebook, ekzistojnë parametra të caktuara që përcaktojnë se kush mund ta sheh dhe çfarë mund të shohin, detajet në llogarinë tuaj, siç janë informacioni bazë (data e lindjes, vendbanimi, shkolla etj.), Fotot, punën tuaj , videot tuaja etj. Shfrytezoni opsionet që ju ofrohen, në fund të fundit,bëni atë për veten tuaj për të shmangur abuzimet e mundshme si dhe ngacmimet në internet. Ne i referohemi situatave ku njerëzit përdorin mjete moderne të informimit dhe komunikimit për të ngacmuar dhe fyer individë të tjerë ose grupe të tëra. . Hapi i parë në mbrojtjen e informacionit personal është krijimi (hapja) e një profili të sigurt. Me kujdes zgjidhni informacionin që do të specifikoni në të. Mësoji fëmijës tuaj të përdorë një adresë emaili neutral dhe pseudonimin. Gjithmonë mbani passwordin (fjalëkalimin) e llogarisë suaj të fshehtë. Mësojini fëmijët të marrin mesazhe vetëm nga njerëzit që njihen dhe nga jashtë internetit.
Edhe në Interneti duhet të respektojëm bontonin dhe të sillemi ndaj të tjerëve në mënyrën se si dëshirojmë që të tjerët të sillen ndaj nesh. Fëmijët shpesh nuk janë në dijeni se ata mund të lëndojnë dikënd në internet. Fëmijët duhet të kuptojnë se fotografitë gjithashtu bien në informata private dhe se lëvizja e imazheve digjitale në Internet është pothuajse e pamundur të ndikojë. Prandaj fotografit duhet të dërgohen vetëm tek personat e mirënjohur nëpërmjet internetit. Përndryshe, ato mund të keqpërdoren lehtësisht.
Rreziqet qëndrojn edhe tek prindërit, kriminelët kibernetikë do të përpiqen të marrin informacion personal nga ju , si të marrë paratë nga llogaria juaj dhe të përdorin kartelat tuaja të kreditit.
Prania intensive e TIK modern (teknologjisë së informacionit dhe komunikimit) vlerat e teknologjisë dhe zakonet por edhe fëmijërinë në masë të madhe kan ndryshuar në krahasim me të njëjtën para disa dekadave. Për fëmijët dhe të rinjtë, interneti është mbi të gjitha një mjedis shoqëror në të cilin mund të takohen me miqtë , si dhe të huajt. Në rrjet ju mund të ngacmoheni, keqtrajtoheni apo edhe të abuzoheni. . Është shumë e rëndësishme të informoni fëmijët rreth rreziqeve në internet se si të sillen në mënyrë të sigurt dhe të jeni të gatshëm të flisni për çdo problem që fëmijët kanë kur përdorin internetin.
Këshilla për prindërit:
* Flisni për rreziqet e mundshme të internetit me fëmijët tuaj
* Të jeni kompjuterisht të shkolluar;
* Përdorni kontrollet prindërore dhe mundësitë e bllokimit të softuerit;
* Mbani qasje në llogarinë e emailit të fëmijës suaj;
* Kushtoj vëmendje për atë që fëmija juaj bën në internet.
Projekti “ Të gjithë duhet të dimë“ është bashkëfinancuar nga buxheti i Republikës së Serbisë – Ministria e Kulturës dhe Informacionit. Pikëpamjet e shprehura në një projekt mediatik të mbështetur nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e autoritetit që i ka ndarë fondet.
