Austrijsko-srpska istraživanja na lokalitetu Svinjarička čuka kod Leskovca nastavljena su tokom avgusta i septembra meseca 2024. godine. Arheološka istraživanja na rečnoj terasi na kojoj je registrovano više faza ranoneolitskog naseljavanja (starčevačka kultura) nastavljena su i ove godine, a bez prestanka traju od 2018. godine.
Ovogodišnjim istraživanjima detaljno je ispitan novootkriveni objekat koji je interpretiran kao ostaci kuće sagrađene u tehnici pleteri i lepa, sa ostacima drvenih stubova, starosti od oko 7600 godina. Urušeni ostaci arhitekture pokrivaju podnicu unutar kuće kao i različite predmete svakodnevne upotrebe i keramičke posude oko same kuće.
Uporedno sa ovime, nastavljeno je istraživanje dobro očuvanih ostataka još jedne neolitske građevine. Ovi ostaci, stariji od gorepomenutih predstavljaju rane dokaze o naseljavanju neolitskih zemljoradničkih zajednica u regiji, pre oko 8100 godina. Unutar ove kompleksne pravougaone građevine registrovano je nekoliko skladišnih prostora, koji su podrvgnuti različitim mikro-arheološkim analizama kako bi se prikupili što precizniji podaci o ovim prvim zemljoradničkim zajednicama.
Nove mikro-arheološke analize
Tzv. mikro-arheološke analize na lokalitetu Svinjarička čuka uključuju mikromorfološke analize i sistematsko uzorkovanje prikupljenih arheoloških materijala za širok spektar analiza, poput botaničkih i zooloških, analiza hemijskog sastava zemljišta, izotopa, lipida i drevne DNK. Istražene neolitske kuće pružile su pregršt arheoloških nalaza, poput keramički posuda, kamenih alatki, kamenog i glinenog nakita, kamene žrvnjeve, figurine i različite predmete za pripremu hrane. Predstojeće analize arheološkog materijala, kao i različite laboratorijske analize, pružiće nove podatke o svakodnevnom životu ranoneolitskih zajednica na centralnom Balkanu.
Terenska nastava, međunarodna saradnja i umetnici u arheologiji
Austrijsko-srpski projekat na lokalitetu Svinjarička čuka, po prvi put je ove godine bio mesto terenske nastave i prakse za studente Univerziteta u Beču. Pored ovoga, postojeća međunarodna saradnja proširena je učešćem stručnjaka iz različitih polja, poput onih za predmete od okresanog kamena, poreklo kamene sirovine, nakit, i kearamiku. Sa arheološkim timom i studentima, ove godine je sarađivala i međunarodno priznata umetnica kao deo programa Umetnici u arheologiji (artist-in-archaeology program), koji je nedavno iniciran od strane B. Horejš i Barvinski umetničke galerije iz Beča.
Osnovni podaci o projektu
Projekat predstavlja rezulatat saradnje Austrijskog arheološkog instituta Austrijske Akademije Nauka (prof dr Barbara Horejš), Arheološkog instituta u Beogradu (dr Aleksandar Bulatović) i Narodnog muzeja u Leskovcu (Vladimir Stevanović). Projekat je finansiran od strane Austrijskog Fonda za Nauku (no. P32096-G25; ESP 444-G), Austrijskog Federalnog Ministarstva za Evropske i Međunarodne poslove i Austrijske Akademije Nauka.
