Donedavno su mediji bili koncentrisani u rukama nekoliko organizacija, velikih medijskih kuća ali sada su svuda oko nas. Pored takozvanih „mainstream media“ prodajnih mesta, sada postoji mnogo internetskih blogova, podcasta i video zapisa raznih pružatelja usluga iz svih slojeva života, kao i društveni mediji u kojima svako može biti „građanin novinar“. Iako je “ovo” stvorilo živopisan i dinamičan niz izvora informacija, takođe je otežalo saznanje kojim izvorima se može verovati. Dakle, bez obzira da li ste potrošač medija, kreator medija ili oboje – potreba za medijskom pismenošću sada je veća nego ikad.
I činjenica i mišljenje pomažu nam da oblikujemo naše razumevanje informacija. Činjenice su temelj, a mišljenja nam pomažu da utvrdimo kako te činjenice utiču na ljude i društvo sa kojima smo povezani.
Činjenice: Visokokvalitetne vesti treba da se usredsrede na nesporne informacije potrebne za prenošenje događaja. Ovo uključuje uključene ljude, mesta na kojima se to dogodilo i sve dodatne važne detalje i dokaze.
Mišljenje: Važan deo vesti uključuje tumačenje značenja ili uticaja događaja ili činjenica pojedinca. Mišljenje može biti specifična tačka gledišta ili može značiti da ubedi druge, sve dok je jasno označeno kao mišljenje.
Rezultati istrazivanja iz 2018 godine koje je preneo newsweek ,pokazuju da je samo četvrtina odraslih Amerikanaca mogla tačno razlikovati između činjeničnog stava i izražajnog misljenja. Istraživanje, koje je sproveo istraživački centar Pev, testiralo je više od 5000 ljudi. Izneo im je pet činjenica i pet mišljenja i tražio da utvrde šta je sta. Samo 26 procenata bilo je u stanju da tačno identifikuje svih 10 izjava.
Dallimi në mes faktit dhe opinionit në lajme
Deri së fundmi,mediat janë përqendruar në duart e disa organizatave, kompanive të mëdha të medias, por tani janë kudo rreth nesh.
Përveç të ashtuquajturave „mainstream media“, vendeve shitëse tani ekzistojnë shumë bloge në internet, video, ofrues të ndryshëm shërbimesh nga të gjitha sferat e jetës, si dhe media sociale ku cdokush mund të jetë një „gazetar qytetar“.Megjithëse „kjo“ krijoi një koleksion të gjallë dhe dinamik të burimeve të informacionit, gjithashtu e bëri të vështirë të dihej se cilat burime mund të besohen. Pra, pavarësisht nëse jeni një konsumator mediatik, krijues i mediave ose të dyjat – nevoja për arsimim mediatik tani është më e madhe se kurrë.
Si fakti ashtu edhe opinioni ndihmojnë në formimin e të kuptuarit tonë të informacionit. Faktet janë themeli, ndërsa opinionet na ndihmojnë të përcaktojmë se si ato fakte prekin njerëzit dhe shoqërinë me të cilët jemi të lidhur.
Faktet: Lajmet me cilësi të lartë duhet të përqendrohen në informacionin e padiskutueshëm të nevojshëm për të transmetuar një ngjarje. Kjo përfshin personat e përfshirë, vendet ku ka ndodhur, dhe çdo detaj dhe dëshmi shtesë të rëndësishme.
Opinion: Një lajm i rëndësishëm përfshin interpretimin e kuptimit ose ndikimit të ngjarjeve ose fakteve të një individi. Opinioni mund të jetë një këndvështrim specifik ose mund të thotë të bindësh të tjerët për sa kohë që është etiketuar qartë si një opinion.
Rezultatet e një studimi të vitit 2018 të realizuar nga newsweek tregojnë se vetëm një e katërta e të rriturve amerikanë ishin në gjendje të bënin me saktësi dallimin midis qëndrimeve faktike në të menduarit ekspresiv. Studimi, i kryer nga Qendra Kërkimore Pev, testoi më shumë se 5,000 njerëz. Ai u paraqiti atyre pesë fakte dhe pesë opinione dhe u përpoq të përcaktonte se çfarë ishte. Vetëm 26 përqind ishin në gjendje të identifikonin me saktësi të gjitha 10 deklaratat.
Projekti „Njihuni me të vërtetën“ është bashkëfinancuar nga buxheti i Republikës së Serbisë – Ministria e Kulturës dhe Informacionit. Qëndrimet e shprehura në një projekt mediatik të mbështetur nuk shprehin qëndrimet e organit i cili ka dhënë fondet.
