Uz stručne vodiče iz Narodnog muzeja u Leskovcu, pod čijom je ingerencijom je Caričin Grad, posetioci su juče imali prilike da saznaju o istoriji ovog lokaliteta i da čuju zanimljive priče o drevnom gradu i životu njegovih građana, a sve u okviru Dečje nedelje koju četvrti put ove godine organizuje grad Leskovac.
Ideja gradonačelnika Leskovca Gorana Cvetanovića da porodice sa decom nedelju provode u priorodi družeći se sprovodi se već četvrtu nedelju. Ove nedelje organizovan je izlet na kome su zainteresovani građani Leskovca i okoline imali prilike da prošetaju vizantijskim Caričinim Gradom kojim je vladao veliki vizantijski car Justinijan I.
„Justinijan je sagradio i Aja Sofiju, 529. ukinuo antiku, zabranio sve grčke filozofske škole, organizovao monahe da švercuju svilene bube iz Kine posle čega je počela proizvodnja svile u Evropi. To je poslednje rimski car koji je vladao istokom i zapadom“ naglasio je Dimitrijević.
Tako moćan car je od rodnog sela, oko 530. godine, doveo majstore iz čitavog carstva i podigao grad, koji je postojao samo 80 godina, od 530 do 610. godine.
Grad je bio važan crkveni, administrativni i vojni centar, sedište novoosnovane arhiepiskopije Iustinianae Primae koja je imala jurisdikciju nad severnim Ilirikom čime je pravo Soluna ograničeno na južne delove provincije.
Bio je okružen bedemima, a pored spoljnih utvrđenja otkriveni su i unutrašnji bedemi koji grad dele na tri dela: Gornji, Srednji i Donji. Na najuzvišenijem mestu u gradu sagrađen je Akropolj – sedište crkvene uprave, okružen snažnim bedemima, u središnjem delu ističe se centralni kružni trg gde se odvijao javni život grada.
Na Akropolju se nalazi kompleks episkopske palate, imala je podno grejanje koje se zagrevalo toplim vazduhom – hipokaust, velika katedralna crkva sa tri apside, atrijumom i krstionicom, koji spada u red najmonumentalnijih spomenika vizantijske arhitekture na balkanskom poluostrvu. U stambenom delu grada, blizu trga – foruma, otkopana je trobrodna bazilika sa kriptom, pronađeni su fragmenti podnog mozaika i fresaka.
Vodiči domaćini bili su iz Narodnog muzeja i podeljeni u tri grupe sporveli su posetioce kroz Donji i Gornji grad i kroz Akropolj, najviši vrh Justinijane Prime. Jedan od vodiča Nebojša Dimitrijević, arheolog kustos upoznao je, a možda neke i podsetio da je 18 rimskih careva rođeno u Srbiji, odnosno, svaki peti rimski car, posle Italije najviše na prostorima današnje Srbije.
„Caričin grad je urbanistički planiran grad. U njegovoj izgradnji primenjena su sva iskustva i dostignuća antičkog sveta. Imao je razvijenu vodovodnu i kanalizacionu mrežu, kupatila i česme. Akvaduktom dugim 17 km voda je dovođena u grad do velikog rezervoara za vodu. Arheološka iskopavanja na lokalitetu Caričin grad započeta su 1912. godine pod rukovodstvom profesora Vladimira Petkovića, sa izvesnim prekidima traju i danas“, rekao je istoričar Miloš Ignjatović.
Podsetimo, svake nedelje u avgustu, Grad Leskovac je organizovao neku aktivnost kako bi sugrađanima omogućio što zabavniji kraj leta. Tako su mališani, ali i stariji sugrađani ovog leta imali priliku da uživaju u druženju organizovanom u Centralnom gradskom parku, da odmore na izletu na brdu Hisar, da se upoznaju sa hobijima jahanja, vazduhoplovstva, izrade maketa aviona, ali i da seupoznaju sa bogatom istorijom arheološkog nalazišta Caričin grad. Za posetioce je bio organizovan prevoz i ručak nakon obilaska Caričinog grada.
U prilogu pogledajte i poslušajte mnoge zanimljivosti o životu u Caričinom Gradu, koje je nam je ispričao Nebojša Dimitirjević, kustos areholog iz Narodnog muzeja u Leskovcu.
